Privacy hoe Nederland veranderd in een controlestaat

In hoog tempo werden maatregelen doorgedrukt die de overheid, het opsporingsapparaat en het bedrijfsleven inzicht geven in denken, doen en laten van burgers. De vraag wat de risico's zijn als gegevens worden misbruikt, is allang niet hypothetisch meer. Na de terroristische aanslagen op 11 september 2001 stelden Amerikaanse autoriteiten dat 'veiligheid boven privacy gaat'. Sindsdien won het idee terrein dat in principe iedereen verdacht is, ook in West-Europa. De geavanceerde opsporingstechnologie was aanvankelijk bedoeld om zware criminaliteit te traceren. Inmiddels blijken cameratoezicht, biometrie, bodyscans, controle van internet en telefonie, datamining, door radiogolven gestuurde chips en andere vondsten effectief gereedschap om 16,5 miljoen Nederlanders mee in de gaten te houden. In hoog tempo werden maatregelen doorgedrukt die de overheid, het opsporingsapparaat en het bedrijfsleven inzicht geven in het denken, doen en laten van burgers. De vraag wat de risico's zijn als gegevens worden misbruikt, is allang niet hypothetisch meer. Rudie Kagie is redacteur van Vrij Nederland. Eerder verschenen van zijn hand onder meer 24 uur. Hoe Nederland de vrije tijd ontdekt (2002), De socialisten. Achter de schermen van de SP (2004), De eerste neger (2006).