Psychopathologie van het hedendaags leven. Vier verhandelingen

Meer dan een eeuw geleden (1904) publiceerde Sigmund Freud zijn Psychopathologie van het alledaags leven. Met de titel van dit boek wordt dan ook eerbiedig op dat werk van Freud gezinspeeld. In de eerste verhandeling bedekt de auteur het canvas met primer en probeert hij belangrijke kenmerken van onze hedendaagse tijd te vatten. Deconstructie, globalisering, de mythes van jeugd en efficiëntie en de sacralisering van de liefde passeren de revue. In de tweede verhandeling staat hij stil bij de actuele geestelijke gezondheidszorg. Hij neemt in het bijzonder de verhouding tussen psychoanalyse en neurowetenschap onder de loep. Zo zag bij het begin van dit millennium de nieuwe discipline van de neuropsychoanalyse het licht. Zij tracht dan de kloof te dichten tussen verklaren en begrijpen. In de derde verhandeling keert hij spelenderwijs terug naar de tijdsgeest. Het blijkt dat we niet alleen gevoed, maar ook geconsumeerd worden door de cultuur die we zelf hebben gecreëerd. Het gemondialiseerde kapitalisme en de digitale technologie fungeren er als proces zonder subject waarin we ons vermalen voelen. Cultfilm The Matrix is een pakkende illustratie van deze economico- en technologica. In de laatste verhandeling zoomt de auteur in op de hedendaagse psychopathologie die een aktuaalpathologische wending neemt. Naast verslaving en divers ageergedrag uit ze zich onder andere in zelfverwonding. Die is (althans gedeeltelijk) te begrijpen als protest tegen micro- en macroculturele tekortkomingen.